Dokumentaciono-informacioni centar “Veritas” saopštio je da, uprkos obilju dokaza, još niko nije kažnjen za svirepi zločin nad srpskim civilima u Gruborima kod Knina koje su prije 26 godina, nakon hrvatske akcije “Oluja”, ubili pripadnici hrvatske specijalne policije iz Antiterorističke jedinice Lučko.
Iz “Veritasa” navode da su hrvatski policajci 25. avgusta 1995. godine, u akciji “raščišćavanja terena” u blizini pruge Zagreb-Knin-Split, kojom je narednog dana trebao da prođe voz sa predsjednikom Hrvatske Franjom Tuđmanom, ubili u Gruborima sve ljude koje su zatekli.
Јovan Grubor Damušić /73/ zapaljen je zajedno sa svojom kućom, Јovo Grubor /65/ zaklan je na livadi pored svojih krava, a njegova majka Marija /90/ ubijena je i zapaljena zajedno sa kućom, Miloš Grubor /80/ ubijen je u spavaćoj sobi u pidžami sa dva metka u glavu, dok su Đuro Karanović /45/ i Milica Grubor /51/ ubijeni na livadi i zatečeni sa iskasapljenim licima.
Istog dana u Gruborima je zapaljena 21 kuća i sve štale, a stoka ubijena.
Do 4. avgusta 1995. godine u zaseoku Grubori živjele su 24 porodice na isto toliko imanja sa oko 70 stanovnika, od kojih je većina prije hrvatske operacije “Oluja” otišla u egzodus, a ostalo je samo trinaest, uglavnom starijih osoba, koje nisu htjele ili nisu mogle napustiti svoje domove.
Sedam stanovnika je 25. avgusta otišlo u centar sela da se prijavi kod UNPROFOR-a, što im je spasilo živote.
Kada su narednih dana “zaštitne snage” UN od nadležnih hrvatskih vlasti zatražile informacije o događaju u Gruborima, rečeno im je da se na tom području dogodio oružani sukob između pripadnika specijalne policije i “zaostalih četničkih bandi”.
U saopštenju je navedeno da su neposredni učesnici, da bi potkrijepili takvu tvrdnju i prikrili zločin, naknadno pisali lažne izvještaje višim komandama.
Međutim, planove za prikrivanje zločina poremetila je televizijska ekipa UN koja se tog dana našla u selu zbog prethodno dogovorenog sastanka sa mještanima i snimci mjesta zločina, koji još kruže svijetom.
U selu Plavno, kojem pripada zaselak Grubori, u avgustu 1995. godine, uključujući i pomenutih šest iz Grubora, ubijen je ukupno 31 stanovnik srpske nacionalnosti, prosječne starosti preko 70 godina, među kojima je devet žena.
Za zločin u Gruborima do sada je procesuirano ukupno osam pripadnika hrvatske vojske i policije, od kojih tri pred Haškim tribunalom i pet pred hrvatskim sudom, i svi su, uprkos obilju materijalnih i ličnih dokaza, legalno pušteni.
Iz “Veritasa” podsjećaju da je nakon prošlogodišnjeg obilježavanja ovog zločina, kojem su prisustvovali visoki predstavnici Hrvatske, uključujući predsjednika i dva potpredsjednika Vlade, hrvatska vlada nekoliko dana prije 26. godišnjice donijela odluku “o obnovi i revitalizaciji Grubora za stvaranje uslova za povratak”.
– Potomci i sunarodnici ubijenih Gruboričana poručuju hrvatskim vlastima i Srbima, koji ih trenutno predstavljaju u Hrvatskoj, preko “Veritasa”, da bi im bilo draže da je neko osuđen za ovaj svirepi zločin nego kasna obnova njihovih kuća – navedeno je u saopštenju.
U selu Plavno, gdje su Grubori jedan od nekoliko zaselaka, prema popisu iz 1991. godine, živjelo je 1.729 stanovnika, od kojih 99,3 odsto Srba.
Prema popisu iz 2011. godine, u Plavnu žive 253 stanovnika, a u zaseoku Grubori danas niko ne živi.
izvor / SRNA /
