Stav Republike Srpske i srpskog člana Predsjedništva BiH Milorada Dodika o sličnosti situacije Srpske i Kosova učvršćuje poziciju Beograda u vezi sa Kosovom, smatra bivpi šef diplomatije SR Jugoslavije Srbije Vladislav Jovanović.
“Insistiranje Dodika na sličnosti situacije Republike Srpske i Kosova, objektivno jača našu poziciju u procesu rešavanja pitanja Kosova i Metohije. Jer, tako se vrši indirektan pritisak na Zapad. Ako se igraju previše sa plamenom, mogu i sami da se opeku”, istakao je Jovanović.
On je dodao da to učvršćuje poziciju Srbije u daljem toku pregovora sa Prištinom, jer dopušta da srpska strana bude istrajnija i čvršća u odbrani srpskog principijelnog stava da su Kosovo i Metohija integralni dio Srbije “i da to moraju da budu i kao konačno rešenje u razgovorima”.
Prema njegovim riječima, to što je Dodik rekao nije novo, pošto je to više puta izjavljivao, ali je novo to što je predsjednik Srbije Aleksandar Vučić reagovao i rekao da očekuje plan od Republike Srpske napismeno.
“To jeste nešto novo, ali ne bi trebalo da se shvati na dramatičan način. Činjenica je da na Balkanu nije moguće logički prihvatiti da se jednoj manjinskoj zajednici koja se nasilno istrže iz svoje matične zemlje daruje država, a da se to isto pravo osporava drugim zajednicama na Balkanu”, rekao je Jovanović za “Sputnjik”.
On je napomenuo da svijet dugo pokušava da Kosovo predstavi kao presedan, ali da je očigledno da je tu formulaciju demantovalo vrijeme i dešavanja.
Prema njegovim riječima, pokušaj Zapada da se kosovski slučaj objasni kao jedinstven i da je priznanje Kosova posebno i neuporedivo sa drugim slučajevima, samo je postala floskula.
Banjalučki profesor međunarodnog prava Miloš Šolaja podsjeća da je Republika Srpska još tokom rata u BiH stekla međunarodnopravni subjektivitet, te da je kao jedna od pregovaračkih strana u dejtonskim pregovorima dobila viši nivo međunarodnog subjektiviteta.
“Republika Srpska je unijela konstitutivnu volju u politički i ustavni sistem u BiH, a ono što je Dejtonom još dobila su granice. Svako ko je htio da od Kosova i Metohije napravi državu, koja se pritom samoproglasila, a koja uprkos svemu još nema međunarodno priznanje, morao je da vodi računa o tome da to može da se odrazi i na Republiku Srpsku”, smatra Šolaja.
On je dodao da se o tome pričalo, ali da sada postoji stav koji je pokazan u Banjaluci – javno i eksplicitno.
“Ono što može da predstavlja problem je Aneks četiri, Ustav BiH, koji je dodatak Dejtonskog mirovnog sporazuma i po kome niko nema prava na odvajanje. Ali, činjenica je da u skladu sa međunarodnom praksom to može da desi počev od samog referenduma do prava na secesiju, s tim što je Kosovo upravo primjer”, objasnio je Šolaja.
Šolaja ne smatra da Republika Srpska želi da se pripoji Srbiji, kao što /samoproglašeno/ Kosovo izražava afinitete da se ujedini sa Albanijom u nekom trenutku.
“Republika Srpska je u stanju vin-vin pozicije, a dosadašnja politika Srpske je bila da se po nacionalnom principu solidariše sa ciljevima Srbije. U slučaju da Kosovo zaista postane država i da se Srbija pritisne u tom pravcu, a očigledno je da se na tome i radi, tada bi Srpska izašla s jasno izraženim stvovima u principu samostalnosti i nezavisnosti”, rekao je Šolaja.
Sljedeći susret Vučića i Dodika najavljen je za 4. i 5. avgust kada će zajednički biti obilježeno stradanje Srba u vojnoj akciji hrvatske vojske “Oluja”.
Dodik je rekao, nakon sastanka sa Vučićem u Banjaluci da, ako Kosovo ostaje u Srbiji, onda i Republika Srpska ostaje u dejtonskoj BiH, a ako bude drugačije, svijet treba da zna da je Srpska tu i da ima ista prava kao i ostali.
Dodik je najavio i da bi pitanje statusa Republike Srpske moglo da dobije i zvaničnu formulaciju kroz Skupštinu Republike Srpske.
/Srna/
