U INTERNETSKOM ŽARGONU IZRAZ TROL OZNAČAVA NAJČEŠĆE ANONIMNU OSOBU KOJA NA FORUMIMA, CHATOVIMA ILI DRUŠTVENIM MREŽAMA OBJAVLJUJE PODRUGLJIVE, GRUBE, UVRIJEDLJIVE PORUKE, VRŠEĆI TAKO NASILJE NA INTERNETU. NA PODRUČJU ISTOČNOG SARAJEVA, A NAROČITO PALA TROLOVANJE NA DRUŠTVENIM MREŽAMA JE VEOMA IZRAŽENO, A NEKI OD LAŽNIH FB PROFILA IMAJU TOLIKU MEDIJSKU PAŽNJU DA SU ČITANIJI OD PORTALA.
Većina ih smatra asocijalnim ljudima sa psihičkim poremećajima ličnosti, međutim neki ih smatraju i herojima internet-doba jer plasiraju informacije koje mediji ne smiju objaviti.
Neki psiholozi smatraju da je potpaljivačko ponašanje prouzrokovano deindividualizovanjem ili smanjenom samoprocjenom/samovrjednovanju (pojam o sebi, slika o sebi, deskripcija sebe). Drugi smatraju da premda su potpaljivanje i trolovanje često neugodni, mogu biti oblik normativnog ponašanja koje izražava socijalni identitet određene korisničke grupe.
Prema Tomu Postmesu, profesoru društvene i organizacijske psihologije na univerzitetu u Eksteru (Engleska) i Groningenu (Holandija), autoru djela Individuality and the Group (Individualnost i grupa), koji je proučavao internetsko ponašanje preko dvadeset godina, kaže se: “Trolovi teže nasilju, do nivoa haosa koji su u stanju prouzrokovati u okolini. Žele snažno raspaliti negativne strasti. Žele promovisati antipatične emocije gađenja i vrijeđanja, što im daje morbidni osjećaj zadovoljstva.”
Rezultati toga ponekad mogu biti devastirajući, pogotovo za ljude koji su postali meta zbog toga što su priznali svoju ranjivost. Jedan od prvih primjera je Olivia Penpraze iz Melburna u Australiji koja je 2010. godine počela pisati blog o svojoj depresiji. Nakon nekog vremena počela je dobivati brojne poruke podrške, ali i proruke trolova koji su joj govorili da je toliko ružna ja joj je bolje da je mrtva nego živa. Počinila je samoubistvo 2012. godine u dobi od 19 godina. Slični slučajevi su se, nažalost, nastavili događati sve do danas.
Na području Istočnog Sarajeva, još od same pojave društvenih mreža ,,trolovanje,, je krenulo da se razvija, a ponajviše u političke svrhe. Tokom političkih kampanja određene ličnosti kroz lažne profile na društvenim mrežama konstantno prozivaju kandidate za određene političke funkcije ili uopšte javne ličnosti koje se nalaze na političkim pozicijama u opštinama Istočnog Sarajeva. Nekada su oni vođeni samo nekom ličnom frustracijom ili prostom antipatijom prema pomenutim subjektima, a nekada su i u službi određenih političkih grupacija. Svejedno, oni bukvalno znaju vršiti ,,javni linč,, svojih žrtava.
U periodu 2017.-2020 lažni Facebook profili koji prozivaju vršioce vlasti i javnih funkcija u Istočnom Sarajevu toliko su postali popularni da su imali enormne brojeve lajkova i komentara sa diskusijama u kojima su učestvovali i sami političari, davajući im na taj način legitimitet.
Uprkos konstantnom pozivanju na reakciju nadležnih institucija od strane žrtava prozivanja, nije bilo mnogo rezultata jer je veoma teško doći do identiteta trolova.
Situacija se malo promijenila 2020. godine, kada su objelodanjeni identiteti nekih od najpopularnijih trolovskih Facebook profila, međutim pojavili su se novi, koji su takođe postali veoma popularni.
Neki ih smatraju herojima, jer objavljuju informacije koje većina medija možda ne bi smjela objaviti. Međutim, postavlja se pitanje relevantnosti njihovih izvora. Takođe, evidentne su njihove namjere manipulisanja javnošću kroz širenje poluinformacija i obmanjujućih konotacija.
Ono što je trenutno aktuelno je trolovi-duhovi. Naime, u strahu od otkrivanja IP adresa, trolovi brzo prave profile na društvenim mrežama, pristupivši na internet preko javnih wi fi lokacija, a zatim, ostavivši neku informaciju (trač ili slično), gube se sa interneta tako što se izloguju sa profila i skinu sa internet konekcije, a kasnije ugase profil.
Riječ trol je samo slučajno iz mitologije, jer na engleskom je “trolling” vrsta pecanja u kojoj se mamac provlači kroz vodu. Internet-trolovi isto tako žele upecati nešto. I to pažnju. Zbog toga uopšteno važi pravilo: “Don’t feed the Trolls” – ne hranite trolove. To znači: ne reagovati, samo ih ignorisati.
CENTRAL NEWS
